Μείωση του φόρου ακίνητης ιδιοκτησίας
Τη μείωση του φόρου ακίνητης ιδιοκτησίας στο μισό τοις χιλίοις από ένα τοις χιλίοις που είχε αρχικά προταθεί και ταυτόχρονα πλήρη κατάργηση του δημοτικού και κοινοτικού τέλους επί της ακίνητης ιδιοκτησίας, ανακοίνωσε ο υπουργός οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης. Η πρόταση της κυβέρνησης προβλέπει την εναρμονιστική υποχρέωση της επιβολής ΦΠΑ 19% για τις αγορές οικοπέδων.
Μιλώντας μετά τη συνεδρία του υπουργικού συμβουλίου, ο υπουργός ανέφερε ότι «έχουμε πραγματοποιήσει σήμερα άλλο ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της φορολογικής μεταρρύθμισης και ελάφρυνσης του φορολογικού βάρους για νοικοκυριά και επιχειρήσεις».
Όπως είπε, και με αφορμή υποχρέωση μας που απορρέει από το ευρωπαϊκό κεκτημένο για επιβολή ΦΠΑ στις αγοραπωλησίες οικοπέδων οικοδομήσιμης γης στα πλαίσια όμως εμπορικών συναλλαγών με συντελεστή 19%, πράξη που θα αποφέρει πρόσθετα έσοδα για το κράτος περίπου €24 εκ., έχουμε αποφασίσει ως αντιστάθμισμα που ξεπερνά κατά πολύ αυτό το νέο έσοδο, μεταξύ άλλων μείωση του φόρου ακίνητης ιδιοκτησίας στο μισό τοις χιλίοις από ένα τοις χιλίοις που είχε αρχικά προταθεί και ταυτόχρονα πλήρη κατάργηση του δημοτικού και κοινοτικού τέλους επί της ακίνητης ιδιοκτησίας.
Αυτό, είπε, μειώνει τα φορολογικά έσοδα από την κατοχή ακίνητης ιδιοκτησίας από τα €103 εκ. στα €45 εκ., δηλαδή πέραν του μισού.
Υπάρχει μια ελάφρυνση της τάξης των €58 εκ. τουλάχιστον, είπε ο κ. Γεωργιάδης.
Η καθαρή δημοσιονομική επίπτωση, η ελάφρυνση για τους πολίτες και μείωση των εσόδων του κράτους, υπολογίζεται στο 0,2% του ΑΕΠ, είπε ο κ. Γεωργιάδης.
Διευκρίνισε ότι η επιβολή ΦΠΑ στις αγοραπωλησίες οικοδομήσιμης γης, οικοπέδων βασικά ,δεν αφορά αγοραπωλησίες που πραγματοποιούνται από φυσικά πρόσωπα εκτός και εάν είναι στo πλαίσιo μιας καθαρά εμπορικής δραστηριότητας.
«Εάν ένας πολίτης πωλήσει ένα οικόπεδο, δεν προκύπτει υποχρέωση για ΦΠΑ, προκύπτει υποχρέωση για ΦΠΑ εάν μια εταιρεία ανάπτυξης γης πχ, προβεί σε μια τέτοια πώληση. Αλλά σε κάθε περίπτωση η φορολογική ελάφρυνση που προτείνουμε, που επιστρέφουμε στους πολίτες, είναι υπερδιπλάσια από αυτή την επιβάρυνση που προκύπτει λόγω συμμόρφωσης με το ευρωπαϊκό κεκτημένο», κατέληξε ο Υπουργός Οικονομικών.
Εκσυγχρονισμός φορολογικού πλαισίου
Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου οικονομικών, η πρόταση για φορολογική μεταρρύθμιση του πλαισίου ακίνητης ιδιοκτησίας εντάσσεται στο πλαίσιο της φορολογικής μεταρρύθμισης και στον εκσυγχρονισμό και περαιτέρω απλούστευση του φορολογικού πλαισίου που διέπει την απόκτηση, κατοχή και εκποίηση ακίνητης ιδιοκτησίας.
Η μεταρρύθμιση εστιάζεται στη μείωση του φορολογικού βάρους των νοικοκυριών και επιχειρήσεων στα μέτρα των δημοσιονομικών δυνατοτήτων του κράτους διασφαλίζοντας ένα ικανοποιητικό επίπεδο εσόδων έτσι ώστε να μην διακινδυνεύσει η πορεία των δημόσιων οικονομικών και ο στόχος για σταδιακή και σταθερή μείωση του δημόσιου χρέους. Επιχειρείται ταυτόχρονα η συμμόρφωση με το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
«Συγκεκριμένα, η όλη φιλοσοφία του προτεινόμενου πλαισίου μεταρρύθμισης της φορολόγησης της ακίνητης ιδιοκτησίας περιστρέφεται γύρω από τον καθορισμό μιας μόνο φορολογίας με χαμηλό ενιαίο φορολογικό συντελεστή που θα διασφαλίζει ταυτόχρονα την καθιέρωση ενός λιγότερου στρεβλωτικού, απλοποιημένου και πιο αναπτυξιακού συστήματος φορολογίας της ακίνητης περιουσίας, και την ενθάρρυνση της φορολογικής συμμόρφωσης», σημειώνεται.
Αναφέρεται ότι με γνώμονα τα πιο πάνω και σε συνέχεια του τι είχε προταθεί και αποφασισθεί στο υπουργικό συμβούλιο την 1η Ιουλίου 2015, ετοιμάσθηκε η παρούσα πρόταση στην οποία προτείνονται οι ακόλουθες ρυθμίσεις:
-Επιβολή του φόρου ακίνητης ιδιοκτησίας στη βάση ενιαίου συντελεστή φορολόγησης της τάξης του 0.5‰, αντί 1.0‰ που είχε αρχικά προταθεί, επί των τιμών της τελευταίας γενικής εκτίμησης που διενεργείται σύμφωνα με τον περί ακίνητης ιδιοκτησίας (διακατοχή, εγγραφή και εκτίμηση) νόμο.
-Διατήρηση των ποσοστών έκπτωσης ύψους 20% για έγκαιρη ηλεκτρονική πληρωμή του φόρου ακίνητης ιδιοκτησίας μέσω διαδικτύου ή μέσω πιστωτικών ιδρυμάτων και έκπτωση ύψους 17.5% για έγκαιρη πληρωμή στα ταμεία του τμήματος φορολογίας.
-Φορολογίες ύψους μέχρι €25 ανά ιδιοκτήτη που προκύπτουν από την ενιαία φορολόγηση, δεν θα απαιτούνται ούτε θα καταβάλλονται. Η συγκεκριμένη ρύθμιση απαλλάσσει πλήρως περίπου το 19% των ιδιοκτητών.
-Πλήρης κατάργηση του δημοτικού και κοινοτικού τέλους που επιβάλλεται σε επίπεδο αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης, ως είχε αρχικά προταθεί.
-Μείωση των μεταβιβαστικών τελών στο 50% για όλες τις πωλήσεις ακινήτων. Πρόκειται για μονιμοποίηση της ρύθμισης που είχε εφαρμοστεί με προσωρινή ισχύ μέχρι την 31/12/2016 και η οποία αναμένεται να συνεχίσει να συμβάλει στη μείωση του όγκου των μη εκδομένων τίτλων από τους ιδιοκτήτες καθώς και του όγκου των συσσωρευμένων τίτλων που δεν έχουν παραληφθεί από τους αγοραστές ακίνητης περιουσίας.
-Επιβολή ΦΠΑ με συντελεστή ύψους 19% στις αγοραπωλησίες «γηπέδων προς οικοδόμηση».
Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις και ειδικά η κατάργηση του δημοτικού και κοινοτικού τέλους που επιβάλλεται σε επίπεδο αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης καθώς και η μονιμοποίηση της μείωσης των μεταβιβαστικών τελών στο 50% αποσκοπούν στην ελάφρυνση του φορολογικού βάρους επί των συναλλαγών και κατοχής ακίνητης ιδιοκτησίας αλλά και της απλοποίησης του όλου πλαισίου εφόσον αποσκοπεί στη μείωση του διοικητικού άχθους και του κόστους συμμόρφωσης των πολιτών.
Η επιβολή ενός ενιαίου φορολογικού συντελεστή για τον φόρο ακίνητης ιδιοκτησίας, επίσης προκρίνεται στα πλαίσια της ελάφρυνσης και απλοποίησης του όλου συστήματος αλλά και λόγω του ότι θεωρείται πιο δίκαιος και περιορίζει τις στρεβλώσεις. Οι κλιμακωτοί φορολογικοί συντελεστές στα ακίνητα αυξάνουν την πιθανότητα να δημιουργηθούν κίνητρα για φόρο-αποφυγή και αντικίνητρα για επενδύσεις.
Όσον αφορά την πρόταση για επιβολή ΦΠΑ με συντελεστή ύψους 19% αυτό προκύπτει λόγω εναρμόνισης μας με το κοινοτικό κεκτημένο. Συγκεκριμένα, η επιβολή ΦΠΑ σε αγοραπωλησίες οικοδομήσιμης γης θα έπρεπε να τίθεντο σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2008. Η ευρωπαϊκή επιτροπή με σειρά επιστολών της προειδοποίησε τις κυπριακές αρχές ότι θα πρέπει να προχωρήσουν άμεσα με συμμόρφωση με το κοινοτικό κεκτημένο. Επεξήγηση του νομικού πλαισίου της επιβολής ΦΠΑ στις αγοραπωλησίες «γηπέδων προς οικοδόμηση» επισυνάπτεται στο παράρτημα Ι.
Παράλληλα η προτεινόμενη φορολογική μεταρρύθμιση της ακίνητης περιουσίας περιστρέφεται γύρω από τους πιο κάτω πυλώνες:
-Ενοποίηση της φορολόγησης ακίνητης ιδιοκτησίας που επιβάλλεται σε επίπεδο αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης, με αυτή που επιβάλλεται σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης, διευρύνοντας τη φορολογική βάση επιτρέποντας έτσι την εισαγωγή ενός μειωμένου ενιαίου συντελεστή (flat rate) φορολόγησης της τάξης του 0.5‰ επί των τιμών της εκάστοτε τελευταίας γενικής εκτίμησης που διενεργείται σύμφωνα με τον περί ακινήτου ιδιοκτησίας (διακατοχή, εγγραφή και εκτίμηση) νόμου, δηλαδή την 1.1.2013.
-Την ανάθεση του ενιαίου μηχανισμού επιβολής/είσπραξης της φορολογίας στο τμήμα φορολογίας. Η επιλογή αυτή έχει εξεταστεί και φαίνεται να παρουσιάζει σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα όπως μεγαλύτερη ευκολία υλοποίησης, χαμηλότερο κόστος υλοποίησης, αμεσότερη κάλυψη ανάγκης είσπραξης κοινοτικών τελών και εμπειρία του τμήματος φορολογίας στην είσπραξη σημαντικών οφειλών.
-Από τις συνολικές εισπράξεις που προκύπτουν από την επιβολή του φόρου ακίνητης περιουσίας, θα μεταφέρεται προς όφελος των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης μέσω της ένωσης δήμων και κοινοτήτων, ποσό με σκοπό την πλήρη κάλυψη της απώλειας των εσόδων από το δημοτικό και κοινοτικό τέλος.
Δημοσιονομικές επιπτώσεις
Η μείωση των εσόδων από την επιβολή του ενιαίου φορολογικού συντελεστή για τον φόρο ακίνητης ιδιοκτησίας ύψους 0.5‰ σε περιουσίες με αξίες του 1.1.2013 και την κατάργηση του δημοτικού και κοινοτικού τέλους ανέρχεται στα €58 εκ. (€45 αντί €103 εκ.).
Η επιβολή ΦΠΑ στις αγοραπωλησίες «γηπέδων προς οικοδόμηση» υπολογίζεται να αυξήσει τα έσοδα κατά €24 εκ.
Συνεπώς οι δημοσιονομικές επιπτώσεις από τις προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις θα είναι αρνητικές.
Το Υπουργικό Συμβούλιο εξουσιοδότησε τον Υπουργό Οικονομικών όπως αποσύρει το Νομοσχέδιο που εκκρεμεί στη Βουλή των Αντιπροσώπων και προνοεί για την Επιβολή Φορολογίας επί της Ακίνητης Περιουσίας, μετά την έγκριση, κατά τη σημερινή του συνεδρία, της πρότασης του Υπουργείου Οικονομικών για φορολογική μεταρρύθμιση του πλαισίου ακίνητης ιδιοκτησίας.
Επιπλέον, το Υπουργικό Συμβούλιο επιβεβαίωσε την απόφαση του ημερομηνίας 1 Ιουλίου, 2015 όσον αφορά την πλήρη κατάργηση του Δημοτικού και Κοινοτικού Τέλους, ενώ ενέκρινε το συνημμένο στην Πρόταση νομοσχέδιο που προνοεί για την Επιβολή Φορολογίας επί της Ακίνητης Περιουσίας (Παράρτημα ΙΙ της Πρότασης).
Επίσης, ενέκρινε το συνημμένο στην Πρόταση νομοσχέδιο που τιτλοφορείται ο περί Κτηματολογίου και Χωρομετρικού Τμήματος (Τέλη και Δικαιώματα) Τροποποιητικός Νόμος (Κεφ. 219) (Παράρτημα ΙΙΙ της Πρότασης), καθώς και το συνημμένο στην Πρόταση νομοσχέδιο που τιτλοφορείται ο περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας Τροποποιητικός Νόμος (Παράρτημα ΙV της Πρότασης).
Τέλος, το Υπουργικό Συμβούλιο εξουσιοδότησε τον Υπουργό Οικονομικών να καταθέσει στη Βουλή των Αντιπροσώπων τα προτεινόμενα νομοσχέδια συνοδευόμενα από τις Αιτιολογικές Εκθέσεις του Γενικού Εισαγγελέα και τα Ερωτηματολόγια Ανάλυσης του Αντίκτυπου, για ψήφιση τους σε Νόμο και να δημοσιεύσει την Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας.